Twentse Beiaard Dag - Rijssen

Veelzijdig klinkend erfgoed, maak het mee!

Twentse carillons
Door de eeuwen heen hebben klokken altijd een bijzondere betekenis gehad. In de Gouden Eeuw werden veel kerktorens in de handelssteden van Vlaanderen en Nederland verrijkt met een beiaard en beleefde de klokkencultuur een periode van grote bloei. Musici van naam werden als stadsbeiaardier aangesteld en composities van internationaal vermaarde componisten werden voor beiaard bewerkt en over stad en dorp uitgestrooid.

Nog steeds wordt de sfeer in verschillende Twentse binnensteden mede bepaald door carillonmuziek. Elk kwartier klinken de klokken automatisch, maar ook beklimt de stadsbeiaardier regelmatig de torentrap om de klokken met handen en voeten te bespelen. Twente kent op dit moment zeven carillons:
• Almelo St. Georgiusbasiliek Frans Haagen • Drienerlo (UT) Campusbeiaard Campus Beiaard Kring • Enschede Grote Kerk Esther Schopman • Hengelo Stadhuistoren Roel Smit • Oldenzaal St. Plechelmusbasiliek Hylke Banning • Rijssen Schildkerk Jan-Geert Heuvelman • Ootmarsum N.H. kerk Henk Verhoef

Stichting De Twentse Beiaard
De beiaardiers in deze regio zijn al sinds 1989 verenigd in Stichting De Twentse Beiaard met het doel de beiaardcultuur in Twente op een bijzondere manier onder de aandacht te brengen. Sinds 1991 werd jaarlijks een evenement georganiseerd waar publiek op één dag naar een bijzonder concert op een aantal Twentse carillons kon luisteren. Na een radiostilte pakten de huidige beiaardiers vorig jaar de draad weer op en werd met succes een evenement georganiseerd rondom de carillons van Almelo, Hengelo, Oldenzaal en Ootmarsum.

Drie bijzondere concerten op 20 april 2024
Dit jaar - op zaterdag 20 april - organiseert de stichting een aantal bijzondere beiaardconcerten in Rijssen, Enschede en Drienerlo. Iedereen is van harte uitgenodigd, Twentenaren in het bijzonder. Deze concerten zijn gratis toegankelijk en zo geprogrammeerd dat het ook reizend met het openbaar vervoer mogelijk is om alle drie de evenementen bij te wonen. De Twentse Beiaard Dag 2024 start in Rijssen en zal officieel worden geopend door Jurgen van Houdt, burgemeester van Rijssen en voormalig wethouder in Enschede. Op de UT zal Jennifer Herek, decaan van de faculteit Technische Natuurwetenschappen het concert inleiden. Bij het concert in en rondom de Grote Kerk van Enschede zal burgemeester Roelof Bleker de luisteraars verwelkomen!

Rijssen | Beiaard en koperblazers | 10.30 – 11.15 uur
Jan-Geert Heuvelman is stadsbeiaardier van Rijssen. Tijdens de Twentse Beiaard Dag speelt hij op het carillon van de Schildkerk, een instrument van 50 klokken. Dat doet hij uiteraard wel vaker, maar dit keer speelt hij samen met tien koperblazers onder leiding van trompettist Harry ten Brinke. Op het programma staat onder andere een Valerius suite, een door Leen ’t Hart geschreven werk voor beiaard en koperblazers met veel bekende melodieën zoals “Merck toch hoe sterk” en “Heere kere van ons af”. De beiaardier zit boven in de toren, maar is via een beeldscherm op het plein voor de kerk toch zichtbaar. De Stichting Stadsmuziek Rijssen zal op het plein bankjes plaatsen, zodat het publiek rustig kan gaan zitten om te luisteren.

Drienerlo | Universiteit Twente | Muzikaal geïllustreerde verhalen | 13.00 – 13.45 uur
Campusbeiaardiers Esther Schopman en Hylke Banning, beide alumni van de UT, geven elke eerste en derde vrijdag van de maand een lunchconcert op de Campusbeiaard van de Universiteit Twente. Daarnaast bieden zij geïnteresseerde studenten en medewerkers de mogelijkheid om beiaardles te nemen zodat zoveel mogelijk mensen kennis kunnen maken met dit unieke instrument. Voor de Twentse Beiaard Dag 2024 werken ze samen met studenten van de Bellettrie, een bibliotheek op de campus speciaal voor studenten, die ook door studenten wordt beheerd. Sommigen van hen lezen niet alleen, maar schrijven ook zelf. Tijdens het evenement op de campus wordt er voorgelezen uit eigen werk. Als muzikale illustraties bij de verhalen zullen Banning, Schopman en hun leerlingen de tekst verlevendigen met korte bijpassende muziekfragmenten. Zo wordt een verhaal waarin de hoofdpersoon Amélie heet geïntroduceerd met een fragment uit La Valse d’Amélie van Yann Tiersen.

Enschede | Quatre-mains op beiaard en orgel |15.00 – 15.45 uur
Als stadsbeiaardier Esther Schopman de klokken in de toren van Grote Kerk bespeelt, dan zijn die normaal gesproken alleen buiten op de Oude Markt te horen. Speelt organist Dennis Vallenduuk op het orgel in de Grote Kerk, dan kun je daar alleen binnen in de kerk naar luisteren. Maar deze keer is alles anders en ongewoon! Niet alleen zal de beiaard via een geluidsinstallatie binnen in de Grote Kerk te horen zijn, luisteraars zullen ook via geluidsboxen in de toren buiten op de Oude Markt van het orgelspel kunnen genieten. Esther en Dennis hebben muziek uitgezocht die gewoonlijk door twee beiaardiers of door twee organisten worden gespeeld, quatre-mains. Zij zitten echter niet naast elkaar op de bank, maar zo’n 35 meter van elkaar verwijderd, ieder achter hun eigen instrument! Op het programma staan onder meer bewerkingen van het Concerto in a-moll van Johann Sebastian Bach, “Je te veux” van Erik Satie en “Oblivion” van Astor Piazzolla.

Dit evenement wordt mogelijk gemaakt met subsidies van het Cultuurfonds, Provincie Overijssel, de Twentse Noabers, het Universiteitsfonds Twente en het VSB-fonds.